Nowe zasady sprzedaży drewna na lata 2025 i 2026

Wyższy udział kryteriów pozacenowych w ocenie ofert zakupu, premiowanie zakupu lokalnego, mechanizmy ograniczające opłacalność eksportu drewna nieprzetworzonego - to niektóre z nowych zasad sprzedaży drewna przez Lasy Państwowe na lata 2025 i 2026.

Jak poinformowały w czwartek Lasy Państwowe (LP), Dyrektor Generalny LP podpisał zarządzenie i decyzje z pakietem zmian. "Chodzi w nich o ograniczenie eksportu nieprzetworzonego drewna, tak aby surowice trafiał na potrzeby krajowego przemysłu w wystarczającej ilości i po odpowiedniej cenie. (...) Premiowany będzie przerób na miejscu, w lokalnych zakładach" - podkreśliła na konferencji prasowej poświęconej nowym zasadom sprzedaży ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.

Nowe zasady na przyszły i następny rok to przede wszystkim transparentność, ograniczenie eksportu nieprzerobionego drewna oraz skrócenie łańcucha dostaw - dodał dyrektor generalny LP Witold Koss.

Podstawowe założenia zmian to modyfikacja udziałów poszczególnych kryteriów w ofertowym systemie sprzedaży LP. Kryterium cenowe wzrośnie z 70 do 75 proc., poza nim zostanie jedynie kryterium pozacenowe, które wzrośnie z 20 do 25 proc. W ramach kryterium pozacenowego przedsiębiorca będzie mógł zdobyć dodatkowe punkty za przerób drewna i jego głębokość oraz za geografię zakupu. Im bliżej od miejsca zakupu będzie leżał jego zakład przetwórczy, tym wyższa będzie punktacja.

Koniec białej, szpitalnej plamy. Powstanie nowy oddział Ostrzeżenie meteorologiczne: burze z gradem i silnym wiatrem w Małopolsce

Punktów w kryterium pozacenowym nie zdobędzie np. pośrednik, który kupuje drewno jedynie po to, by bez przerobu sprzedać je dalej - wyjaśnił na konferencji zastępca dyrektora generalnego LP ds. ekonomicznych Marcin Polak. Jak zaznaczył, przy eksporcie drewna dotychczas punkt jego przerobu był położony umownie na granicy; po zmianie znajdzie się w rzeczywistym miejscu przeróbki za granicą i od jego odległości od miejsca zakupu będą naliczane punkty w kryterium cenowym. Likwidacji ulegnie również pula zakupowa drewna na cele energetyczne - jeżeli przedsiębiorca będzie chciał kupić drewno na taki cel, będzie to musiał zrobić z puli dostępnej dla wszystkich kupujących.

Nowe zasady przewidują również, że dla korzystania z kryteriów pozacenowych przedsiębiorca będzie musiał się poddać audytowi działalności, które wykażą, że spełnia wymagania m.in. dotyczące stopnia przerobu drewna. Jeśli audyt ten wypadnie niepomyślnie, przedsiębiorca taki zostanie wykluczony z systemu sprzedaży drewna Lasów Państwowych na 730 dni.

Kolejne zmiany w zasadach to publikacja rocznego planu sprzedaży drewna przed uruchomieniem procedur. Sprzedaż dla przedsiębiorców będzie się odbywać dwa razy w roku, a nie trzy razy, jak dotychczas. W systemie ofertowym przedsiębiorca będzie mógł złożyć ofertę na co najwyżej 75 proc. wolumenu drewna, jaki wcześniej kupował, a nie na 100 proc. jak dotychczas. Resztę będzie musiał zdobyć w inny sposób, np. na aukcjach. Wyniki wszystkich postępowań mają być jawne, z poszanowaniem tajemnicy przedsiębiorców.

Wszystko to, jak ocenił wicedyrektor Polak, ma premiować przeróbkę drewna jak najbliżej miejsca zakupu, a jednocześnie podnosić koszty dla pośredników i eksporterów, którzy za drewno w systemie ofertowym będą musieli płacić więcej niż lokalni przedsiębiorcy.

Przedstawiciele LP poinformowali również, że przewidują, iż w 2025 r. podaż drewna będzie o ok. 2 mln m sześc. niższa niż w tym roku, ale to głównie z powodu naturalnej fluktuacji, będącej wynikiem charakterystycznych cech gospodarki leśnej, takiej jak tempo przyrostu itd. Tegoroczna podaż jest oceniana na 40 mln m sześc.

Ministra klimatu zapewniła także, że trwają rozmowy z ministrem finansów, aby wprowadzić drewno jako dodatkową grupę GTU do rozporządzenia Ministra Finansów, Ministra Inwestycji i Ministra Rozwoju ws. szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług. W takiej sytuacji przedsiębiorca kupujący na Portalu Leśno-Drzewnym byłby zobowiązany do złożenia oświadczenia, czy przerabia drewno w Polsce i do przyjęcia kontroli LP. Za pomocą kodu GTU Lasy mogłyby sprawdzić, jaka ilość drewna nie została przerobiona, a jaka została sprzedana dalej, i podejmować odpowiednie działania - np. redukować historię zakupów danego klienta w przypadku, jeśli drewno wyeksportował.(