NIK po kontrolach covidowych: skierowaliśmy wniosek do TK i 9 zawiadomień do prokuratury
NIK po skontrolowaniu działania organów państwa i instytucji w czasie pandemii, zbadaniu funkcjonowania szpitali tymczasowych i sprawdzeniu wypłat dodatków covidowych skierowała 9 zawiadomień do prokuratury i wniosek do Trybunału Konstytucyjnego. Poinformowano o tym we wtorek na konferencji w Warszawie.
"W państwie prawa nawet nieprzewidziany charakter zadań nie usprawiedliwia marnotrawstwa, a nagłość zdarzeń nie usprawiedliwia łamania praw obywateli i działań naruszających przepisy" – powiedział prezes Izby Marian Banaś.
"We wszystkich powyższych aspektach rządzący nie stanęli na wysokości zadania. Nie zapewniono w pełni gospodarnego wydatkowania ogromnych środków publicznych idących w miliardy. Władze nie realizowały też konstytucyjnego obowiązku dotyczącego zwalczania chorób epidemicznych” – ocenił szef NIK.
Podał, że - zdaniem NIK - część przepisów wprowadzonych w odpowiedzi na epidemie COVID-19 może być niezgodna z konstytucją. "Takie wątpliwości powstały na tle sposobu uchwalania tzw. specustawy covidowej z 2 marca 2020 r i tzw. ustawy zmieniającej z 31 marca 2020 r., na podstawie której powołano fundusz przeciwdziałania COVID-19. Ponadto wątpliwości co do zgodności z konstytucją budzi szereg szczegółowych zapisów w obydwu tych ustawach” – powiedział Banaś. W związku z tym – jak poinformował - NIK wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie.
Zobacz również:Banaś przekazał ponadto, że zawnioskował również do TK o zbadanie, czy zgodne z konstytucją są przepisy dające administracji publicznej nadzwyczajne uprawnienia do wydawania poleceń samorządom i zwykłym obywatelom. "Na mój wniosek Trybunał zbada także, czy zgodne z ustawą zasadniczą są przepisy, na podstawie których został utworzony Fundusz Przeciwdziałania COVID-19, funkcjonujący praktycznie poza kontrolą parlamentu i za pomocą którego finansowane są różnorodne wydatki, dzisiaj już wcale nie związane z przeciwdziałaniem COVID-19” – powiedział prezes NIK.
Na konferencji poinformowano, że NIK złożyła 9 zawiadomień do prokuratury. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami podczas kontroli reagowania w COVID-19 - wysłano cztery zawiadomienia, w tym 3 dotyczące zakupu respiratorów przez ministra zdrowia i szefa KPRM. Po kontroli szpitali tymczasowych wysłano cztery zawiadomienia dotyczące działań: wojewody dolnośląskiego, dyrektora szpitala MSWiA w Katowicach oraz ministra aktywów państwowych (2 zawiadomienia w zakresie dotyczącym ponoszenia kosztów szpitali tymczasowych w Hali Jaskółka w Tarnowie). W kwestii realizacji poleceń MZ w sprawie dodatków covidowych wysłano zaś jedno zawiadomienie do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa, a dalsze są w opracowaniu.
Dyrektor delegatury NIK w Katowicach Piotr Miklis wskazał, że – według oficjalnych danych - od 4 marca 2020 do 30 czerwca 2023 r. na COVID-19 zachorowało ponad 6,5 mln Polaków, a zmarło ponad 119 tys. "W drastycznej formie ujawniło się w czasie epidemii zjawisko tzw. nadmiernej śmiertelności" – powiedział Miklis. Wskazał, że według danych GUS w 2020 r. odnotowano o 67 tys. więcej zgonów niż w 2019. A w 2021 r. liczba zgonów przekroczyła o blisko 154 tys. średnioroczną wartość z ostatnich pięciu lat.
"W całym okresie epidemii ze środków publicznych na walkę z COVID-19 wyasygnowano gigantyczne kwoty. Odniesiemy się do części z tych wydatków, do 22 mld zł, które zostały wyasygnowane z funduszu do przeciwdziałania COVID-19, a które przeznaczono na świadczenia, szpitale tymczasowe i dodatki covidowe” – podał Miklis.
Zdaniem Izby, kiedy w marcu 2020 roku wykryto w Polsce pierwszy przypadek koronawirusa SARS-CoV-2 odpowiedzialne organy i instytucje państwa, podmioty lecznicze i służby nie były przygotowane na wybuch epidemii. Mimo to – jak wskazano w informacji NIK - władze nie ogłosiły stanu klęski żywiołowej, a zamiast tego - poprzez specustawę covidową - wprowadziły zmiany w przepisach, na podstawie których narzucano jeszcze dalej idące ograniczenia, zakazy i nakazy. Specustawa, jak oceniono, zniosła także mechanizmy zabezpieczające prawidłowe wydawanie środków publicznych.
W ocenie NIK, "szpitale tymczasowe dla chorych na COVID-19 tworzone w Polsce od października 2020 r. na niespotykaną w Europie skalę, powstawały bez żadnego planu, bez rzetelnej analizy danych o sytuacji epidemicznej i dostępności kadr medycznych, a także bez kalkulacji kosztów”. Izba oceniła, że nieskoordynowane w skali kraju działania doprowadziły do powstania nadmiernej, w stosunku do potrzeb, rezerwy łóżek covidowych i personelu medycznego. W efekcie od marca 2020 r. do kwietnia 2022 r. koszty utrzymania gotowości do udzielania świadczeń pacjentom z COVID-19 we wszystkich przystosowanych do tego szpitalach wyniosły ok. 7 mld zł, podczas gdy w tym samym okresie, na faktyczne leczenie pacjentów zakażonych wirusem SARS-COV2 państwo wydało niecałe 5 mld zł.
NIK negatywnie oceniła przygotowanie i realizację poleceń Ministra Zdrowia w sprawie dodatków covidowych; w latach 2020-2021 wydano na nie blisko dziewięć mld zł.
Ministerstwo Aktywów Państwowych poinformowało we wtorkowym komunikacie, że "stanowczo nie zgadza się z zarzutami Najwyższej Izby Kontroli w sprawie realizacji przez spółki Skarbu Państwa budowy szpitali tymczasowych". "W trosce o pieniądze publiczne MAP bardzo uważnie pilnował, by przy ich realizacji żadna złotówka nie została wydana bez celu. Starał się też, by tam, gdzie niezbędne były jakiekolwiek prace adaptacyjne, remontowe czy też zakupy, mogły one po zakończeniu pandemii służyć placówkom ochrony zdrowia" - podkreślił resort.
MAP zwróciło uwagę, że w 2020 roku prezes Rady Ministrów wydał wybranym spółkom Skarbu Państwa polecenia w formie decyzji administracyjnych ws. niezwłocznego zorganizowania i utworzenia szpitali tymczasowych i wskazał jako właściwe Ministerstwo Aktywów Państwowych do rozliczenia i zwrotu kosztów poniesionych przez spółki.
"W związku z tym utworzono szpitale tymczasowe w Gdańsku, Krynicy-Zdroju, Legnicy, Ostrołęce, Płocku, Pyrzowicach, Radomiu, Radziejowie, Wałbrzychu oraz punkt szczepień populacyjnych w Tarnowie. Łącznie w szpitalach do dyspozycji pacjentów chorych na COVID-19 oddano 1478 łóżek, w tym 100 respiratorowych. Najważniejszym celem utworzenia tych placówek było ratowanie życia i zdrowia ludzkiego. Ministerstwo Aktywów Państwowych realizowało zadania związanie z rozliczeniem i zwrotem kosztów poniesionych przez Spółki w związku z organizacją, utworzeniem i utrzymaniem funkcjonowania szpitali tymczasowych. W ocenie MAP wszystkie wydatki poniesione przez spółki tworzące szpitale tymczasowe były zasadne i celowe" - podkreśliło Ministerstwo Aktywów Państwowych.
Ministerstwo Zdrowia w stanowisku do raportu NIK, stanowiącym jego załącznik, podnosiło m.in., że w czasie obowiązywania stanu epidemii priorytetem było szybkie i skuteczne wprowadzanie rozwiązań ratujących zdrowie i życie ludzi, w szczególności poprzez zabezpieczenie odpowiedniej dostępności kadry medycznej. Resort podnosił też m.in., że w informacji o wynikach kontroli zawarto wybiórcze dane, sugerujące nieprawdziwy obraz stanu faktycznego.
Może Cię zaciekawić
Znana nowa kurator oświaty w Małopolsce - jest "miłośnikiem Gorców"
- Podczas rozmowy członkowie Komisji konkursowej zadawali kandydatom pytania dotyczące w szczególności zaprezentowanej koncepcji realizacji z...
Czytaj więcejUwaga na halny! Ostrzeżenie o silnym wietrze w południowej Małopolsce. Luty "ekstremalnie ciepły termicznie"
Mieszkańcy regionu mogą spodziewać się umiarkowanego i dość silnego wiatru, który będzie wiał z kierunków południowych i południowo-zachod...
Czytaj więcejKs. Batruch o pierwszych chwilach wojny na Ukrainie: to był chaos, zaskoczenie, złość
"Byłem we Lwowie, gdy Rosjanie wypowiedzieli wojnę na pełną skalę - wobec całego terytorium Ukrainy. Dreszcz zaskoczenia, złości odczułem na ...
Czytaj więcejZakonnice odpowiedzą za przemoc fizyczną przed sądem
Zdjęcia i nagrania z tego, co działo się w jordanowskim DPS-ie ujawniła w czerwcu 2022 roku Wirtualna Polska. Zakonnice i pracownicy DPS-u miały ...
Czytaj więcejSport
Większość nie wypełnia zaleceń odnośnie aktywności fizycznej
Na jego podstawie można stwierdzić, że ćwiczą przede wszystkim ludzie młodzi, z przewagą mężczyzn, osoby pracujące, z miast powyżej 200 tys...
Czytaj więcejDwunasty zawodnik – wspólny apel wojewody małopolskiego i klubów piłkarskich
Wspólny apel podpisali: wojewoda małopolski Łukasz Kmita, prezes Naczelnej Rady Lekarskiej prof. Andrzej Matyja oraz wiceprezes Wisły Kraków SA M...
Czytaj więcejZmarł Andrzej Dorula, legenda Sandecji, grał też w LKS Jodłownik
W Jodłownik grał w latach 2002-2004. W sezonie 2002/2003 wywalczył wraz zespołem awans do ligi okręgowej. Wcześniej przez wiele lat był liderem...
Czytaj więcejStoki, trasy i wyciągi narciarskie dostępne tylko w ramach sportu zawodowego
W nocy z poniedziałku na wtorek w Dzienniku Ustaw opublikowano rozporządzenie rządu ws. ustanowienia ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z ...
Czytaj więcejPozostałe
Premier: narasta napięcie związane z sytuacją na froncie w Ukrainie
Narasta napięcie związane z sytuacją na froncie w Ukrainie; sprawa jest poważna i wiąże się też z mobilizacją państw Zachodu, aby wspólnota...
Czytaj więcejAdamek przed walką z Chalidowem: będzie wojna!
Walka z Mamedem Chalidowem coraz bliżej. Jak obóz przygotowawczy, czy różnił się czymś od poprzednich? Tak, czas szybko biegnie. A obóz jest ...
Czytaj więcejAtak Rosji na Polskę realny? Wyniki sondażu
Ponad 47 proc. Polaków uważa, że Władimir Putin będzie chciał zaatakować Polskę. W najnowszym sondażu United Surveys dla RMF FM i "Dziennika...
Czytaj więcejZwiązki partnerskie - w marcu projekt ustawy
Ministra do spraw równości Katarzyna Kotula (Lewica) w środę w TVN 24 odniosła się do słów wicemarszałka Sejmu i współprzewodniczącego Now...
Czytaj więcej
Komentarze (9)
Czemu oni się tak bogacą , kradną i mówią nam co jest dla nas dobre, Komuna to przy tej mafii to taki malutki pikus był.