Dziś w kraju i na świecie

Dziś jest środa, dwieście pięćdziesiąty trzeci dzień roku. Wschód słońca o godz. 5.59, zachód o 19.06. Imieniny obchodzą: Aldona, Izabela, Karol, Łukasz, Mikołaj, Leon, Sebastian, Antoni, Bernard, Feliks, Franciszek, Piotr i Wiktor.

499 lat temu (1526 r.) Sejm mazowiecki złożył przysięgę na wierność królowi polskiemu, oficjalnie potwierdzając inkorporację Mazowsza do Korony.

255 lat temu (1770 r.) podczas Konfederacji Barskiej rozpoczęła się obrona Jasnej Góry przed wojskami rosyjskimi.

104 lata temu (1921 r.) w Berlinie otwarto pierwszy w Europie odcinek autostrady o długości ok. 10 km.

Śmiertelne potrącenie przez pociąg, wstrzymany ruch kolejowy w kierunku Tarnowa Szpital prowadzi ankietę wśród pacjentów

86 lat temu (1939 r.) w Bydgoszczy Niemcy przeprowadzili pierwszą masową egzekucję Polaków; łącznie rozstrzelali około 1,5 tys. osób.

78 lat temu (1947 r.) w Krakowie zakończył się proces działaczy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość oraz Polskiego Stronnictwa Ludowego; władze komunistyczne skazały osiem osób na karę śmierci, wśród nich komendanta WiN płk. Franciszka Niepokólczyckiego.

51 lat temu (1974 r.) w Warszawie zmarł Melchior Wańkowicz, mistrz szlacheckiej gawędy, klasyk reportażu, autor takich książek jak „Monte Cassino”, „Hubalczycy” czy „Ziele na kraterze”. Wańkowicz urodził się 10 stycznia 1892 w Kałużycach w guberni mińskiej.

44 lata temu (1981 r.) w gdańskiej hali „Olivia” zakończyła się pierwsza tura I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ "Solidarność".

13 lat temu (2012 r.) w Nowym Jorku zmarł Eli Zborowski, wiceprezes Światowej Federacji Żydów Polskich oraz przewodniczący Międzynarodowego Stowarzyszenia Yad Vashem; pochodził z Żarek w pow. myszkowskim. Urodził się 20 września 1925 r.

7 lat temu (2018 r.) w Cieszynie zmarł Karol Śliwka, autor znanych znaków graficznych, plakatów i etykiet, uznawany za jednego z ośmiu najwybitniejszych twórców w swojej dziedzinie. Zaprojektował m.in. logo PKO BP i opakowania produktów fabryki Wedla. Urodził się 16 października 1932 w Harbutowicach.

2 lata temu (2023 r.) w trakcie mszy świętej w miejscowości Markowa na Podkarpaciu, rodzina Ulmów zamordowana przez Niemców za pomoc swoim żydowskim sąsiadom, została ogłoszona błogosławioną.

KRAJ

Sejmowa komisja ds. kontroli państwowej ma dziś zaopiniować wnioski w sprawie powołania na stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli.

Zgodnie ze wstępnym harmonogramem obrad Sejmu, izba ma powołać nowego prezesa NIK w piątek, 12 września. Prezesa NIK bezwzględną większością głosów powołuje Sejm za zgodą Senatu, który podejmuje w tej sprawie uchwałę w ciągu miesiąca od dnia otrzymania uchwały Sejmu. Niepodjęcie uchwały w tym terminie oznacza wyrażenie zgody przez Senat. 30 sierpnia upłynęła sześcioletnia kadencja prezesa Mariana Banasia.

Kandydatami na nowego prezesa NIK są Tomasz Dziuba zgłoszony przez grupę posłów PiS i Mariusz Haładyj zaproponowany przez marszałka Sejmu Szymona Hołownię. Premier Donald Tusk podkreślił we wtorek, że kandydatura Haładyja na nowego prezesa NIK jest „z całym przekonaniem” także jego rekomendacją.

Dziś po południu odbędzie się spotkanie prezydenckiego ministra ds. międzynarodowych Marcina Przydacza i wiceszefa MSZ Marcina Bosackiego. Ma ono dotyczyć bieżącej współpracy między MSZ i Kancelarią Prezydenta.

Niedawno prezydent Karol Nawrocki wyraził chęć rozmowy z szefem MSZ Radosławem Sikorskim o „niepokojącym” - w jego ocenie - stanie polskiej dyplomacji. Sikorski podziękował Nawrockiemu za zaproszenie i podkreślił, że pozostaje do jego dyspozycji. Szef MSZ wyraził też nadzieję, że dzięki rozmowom uda się uzgodnić podpisanie przez prezydenta Nawrockiego „nominacji zgodnie z ustawą, wyłonionych kandydatów na ambasadorów, mających rekomendację Sejmu i zgody państw przyjmujących”. Spór o nominacje ambasadorskie między rządem a Prezydentem RP trwa od marca 2024 r.

Sejm będzie kontynuował rozpoczęte we wtorek czterodniowe posiedzenie. W harmonogramie wstępnie zaplanowano pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o pomocy dla Ukraińców, który ma uregulować kompleksowo kwestię świadczeń dla wszystkich cudzoziemców, którzy legalnie przebywają w Polsce, niezależnie od ich narodowości. Chodzi o świadczenia 800 plus, Dobry start i Aktywny rodzic. Wypłaty świadczeń będą uzależnione od aktywności zawodowej danej osoby przebywającej na terytorium Polski.

Przewidziano też pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o bonie ciepłowniczym. Przedłuża on „mrożenie” cen energii elektrycznej na poziomie 500 zł/MWh dla gospodarstw domowych. Oznacza to, że rachunki za prąd nie wzrosną do końca 2025 roku.

Oba te projekty rząd przyjął we wtorek. Projekty - procedowane w trybie pilnym - są odpowiedzią na niedawne weta prezydenta Karola Nawrockiego.

Dziś w Sądzie Okręgowym w Warszawie ma odbyć się rozprawa apelacyjna b. ministra zdrowia Adama Niedzielskiego, który w grudniu ubiegłego roku został skazany za ujawnienie danych medycznych.

Akt oskarżenia przeciw byłemu ministrowi zdrowia został skierowany do sądu pod koniec września ubiegłego roku. Prokuratura zarzuciła mu m.in. przekroczenie uprawnień w związku z ujawnieniem tajemnicy służbowej, czyli danych wrażliwych lekarza.

ZAGRANICA

Dziś w Londynie odbędzie się spotkaniu Grupy E5, z udziałem ministrów obrony Wielkiej Brytanii, Polski, Niemiec i Włoch, w którym będzie uczestniczył wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz. Tematami spotkania będą: dalsze podnoszenie wydatków na obronność i wsparcie dla Ukrainy.

Przed szczytem wicepremier Kosiniak-Kamysz będzie rozmawiał z sekretarzem stanu ds. Obronności Wielkiej Brytanii Johnem Healey'em.

Z informacji MON wynika, że spotkanie ministrów obrony w Londynie będzie dotyczyć bieżących wyzwań dla bezpieczeństwa i perspektyw wzmocnienia obronności europejskiej, skoordynowanego wsparcia dla Ukrainy, kontynuacji wysiłków na rzecz sprawiedliwego pokoju kończącego wywołaną przez Rosję wojnę w Ukrainie, współpracy w przemyśle zbrojeniowym oraz działań w zakresie bezpieczeństwa jądrowego. Omówione ma zostać dalsze podnoszenie wydatków na obronność, jak również wnioski dla europejskiej obronności wynikające z wojny w Ukrainie.

Grupa E5 składa się z ministrów obrony Polski, Niemiec, Francji, Włoch i Wielkiej Brytanii - krajów europejskich, które przeznaczają najwięcej środków na obronność. Została ona zainaugurowana w listopadzie ub.r. podczas spotkania w Berlinie. Od tego czasu ministrowie spotkali się w tym formacie jeszcze w Warszawie, Brukseli, Paryżu i Rzymie. Celem spotkań w ramach Grupy E5 jest wzmocnienie dialogu politycznego i wojskowego, zwłaszcza w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony Europy. Inicjatywa ta stanowi znaczący krok w kierunku większej autonomii strategicznej Europy, przy jednoczesnym utrzymaniu silnych więzi z NATO i Unią Europejską.