'Ściana nienawiści' między Romami i Polakami

Najnowszy „Newsweek” pisze o romskiej rodzinie Oraczków z Limanowej, której sąd może odebrać dzieci z powodu fatalnych warunków mieszkaniowych. Autorka pisze m.in. o napiętych stosunkach polsko-romskich, czyli o tym że w Limanowej Romom podrzuca się pod drzwi martwe szczury, by pamiętali do kogo są podobni, a ich samych nazywa się w mieście „czarnymi”.

W najnowszym wydaniu ogólnopolskiego tygodnika „Newsweek” opublikowano artykuł Anny Szulc, poświęcony romskiej rodzinie Oraczków z ul. Wąskiej.

Jak już wcześniej informowaliśmy na łamach portalu, Tobiasz Oraczko wraz z żoną i sześciorgiem dzieci zamieszkuje ciasną piwnicę. Ściany pomieszczenia pokryte są grzybem i pleśnią, wewnątrz mocno czuć wilgoć. Z uwagi na fatalne warunki opieka społeczna chce im odebrać dwójkę najmłodszych dzieci – bliźniaki, które co rusz chorują.

„Newsweek” swój artykuł zatytułował: „Ściana nienawiści”. - Ktoś im co jakiś czas podrzuca pod drzwi szczura, żeby nie zapomnieli, do kogo są podobni. A teraz jeszcze romskiej rodzinie Oraczków chcą zabrać dzieci. W Limanowej o Romach mówią: „czarni” - czytamy w tygodniku.

Decyzję o przyszłości rodziny ma wkrótce podjąć sąd. Jak podaje gazeta, „wszystkiemu winni są lekarze z miejscowego szpitala. Zamiast jak inni, udawać, że niczego nie widzą, zrobili się nadgorliwi”. Chorowitym dzieciom coraz bardziej szkodzi przebywanie w piwnicy z pleśnią na ścianach, a szanse na poprawę warunków mieszkaniowych są nikłe, bo ich rodzice nie pracują i żyją z zasiłków.

W czerwcu, podczas pierwszego posiedzenia w tej sprawie, Tobiasz Oraczko miał po raz pierwszy przemawiać publicznie. Wcześniej ze stresu, jak pisze Anna Szulc, nie jadł przez tydzień i słaniał się na nogach. - Moja mowa była krótka: najpierw wydłubię sobie oko prawe, a potem lewe - opowiada Oraczko w „Newsweeku”. - Bo nie chcę widzieć świata, w którym Cyganowi zabiera się jego skarb największy, dzieci - tłumaczy.

W artykule wspomniano też o opinii kuratora rodziny, z której wynika, że młodzi Oraczkowie są spokojni i niepijący, a ich dzieci, pomimo skrajnej nędzy w jakiej żyją, są zadbane.

Mimo to, Oraczków nie chcą w sąsiedztwie mieszkańcy dwóch osiedli w Limanowej. Przypomnijmy, że rodzina miała otrzymać obiecane przez władze Limanowej mieszkanie: najpierw przy ul. Spacerowej, później przy ul. Słonecznej. Problemem okazał się jednak zdecydowany sprzeciw niedoszłych sąsiadów, którzy nie życzą sobie w sąsiedztwie rodziny romskiej z ul. Wąskiej, obawiając się awantur. Tego samego zdania są inni Romowie, mieszkający w okolicy. Gazeta cytuje jednego z mieszkańców Limanowej, który opowiedział dziennikarce na potwierdzenie tego, dowcip: „Co najgorszego może usłyszeć Polak od Cygana? - Dzień dobry, sąsiedzie”. Inni Limanowianie, cytowani w tekście, również nie szczędzą krytyki i momentami bardzo ostrych słów pod adresem Romów.

Mowa jest również o stanowisku lokalnych władz: „Newsweek” przypomina wypowiedzi Władysława Pazdana o „niepoliczalnych Romach” i Jacentego Musiała o zagrożeniu związanym z ich liczebnością. Z kolei, jak stwierdza Anna Szulc, gospodarz miasta, burmistrz Władysław Bieda o Romach w ogóle nie chce rozmawiać.

Tekst kończy się podsumowaniem 29-letniego bohatera artykułu, który stwierdza że gdy zrujnowane domostwo przy ul. Wąskiej zawali się niczym domek z kart, grzebiąc ich pod gruzami, Limanowa się ucieszy.

Cały artykuł pt. „Ściana nienawiści” można przeczytać w najnowszym „Newsweeku”.

***

Autorka wspomina również o portalu Limanowa.in. Przytacza ostre, dosadne komentarze, które internauci zamieścili pod jedną z naszych publikacji na temat problemów mieszkaniowych rodziny Oraczków.

Co ciekawe, podczas opracowywania materiału do tygodnika, autorka artykułu skontaktowała się z nami, prosząc o wypowiedź na temat sytuacji społeczności romskiej w Limanowej. Pytała m.in. o konflikty pomiędzy romskimi klanami, próbując znaleźć odpowiedź na pytanie, czemu jedna rodzina nie chce drugiej w sąsiedztwie.

Odpowiedź, w naszym mniemaniu, była obiektywna i wyważona: prawda leży bowiem pośrodku, a skomplikowanych stosunków między Polakami a Romami nie da się opisać w kilku tysiącach znaków dziennikarskiego tekstu.

W skrócie mówiliśmy więc o tym, że na Limanowszczyźnie, podobnie jak w wielu innych miejscach, są Romowie którzy zasymilowali się z Polakami: pracują i zarabiają na swoje utrzymanie, często odnosząc na tym polu większe lub mniejsze sukcesy, a ich dzieci chodzą do szkół i dobrze się uczą. Bez konfliktów i niesnasek jedni żyją obok drugich. Są jednak i tacy, którzy nie chcą się podporządkować ogólnie przyjętym zasadom egzystowania w społeczności – wolą żyć z zasiłków wypłacanych przez państwo, podczas gdy wiele polskich rodzin, ledwie wiążących koniec z końcem, zwyczajnie wstydzi się iść po pieniądze do MOPS-u.

Część Romów jest przekonana, że należy się im każda pomoc: jako przykład podaliśmy autentyczną sytuację: gdy w mieszkaniu socjalnym zepsuła się klamka, Romowie tam mieszkający przez długi czas jej nie naprawiali, bo czekali jak zrobi to limanowski MZGKiM. Właśnie to, naszym zdaniem, najbardziej bulwersuje Polaków żyjących w sąsiedztwie mniejszości romskiej.

Jak możemy przypuszczać, nasze stanowisko nie odpowiadało jednak założonej z góry koncepcji tego artykułu i jego przekazowi, lub nie szło w parze z linią redakcyjną tygodnika, dlatego też nie zostało opublikowane.

Podczas długiej rozmowy z nami autorka tekstu, Anna Szulc, chwaliła się licznymi nagrodami za publikacje tekstów o Romach. W tym miejscu należy jednak zadać pytanie, czy tego typu artykuły, prezentujące - w naszej ocenie - wybiórczo i jednostronnie problematykę stosunków polsko-romskich, rzeczywiście mają na celu rozwiązanie napięć, czy też odwrotnie – eskalację konfliktu?

Świadomie, bądź też nieświadomie, autorka nagradzana za opisywanie obecności Romów w naszym kraju, sama tylko pogarsza ich postrzeganie przez polskie społeczeństwo. Jeśli w przyszłości pani Anna Szulc będzie nominowana do kolejnej nagrody za dziennikarską działalność na rzecz Romów, to jako pierwsi będziemy temu przeciwni – bo tak naprawdę działa na ich niekorzyść.

(Fot.: Newsweek)