Jak u nich wygląda Wigilia

Jak w innych krajach obchodzi się Święta Bożego Narodzenia, jakie obyczaje się kultywuje, a co jest tam odmiennego od znanej nam tradycji? Pomogli nam to sprawdzić zagraniczni studenci, którzy biorą udział w programie Erasmus i uczą się w WSB-NLU w Nowym Sączu.

MARTINA LYSKOVA, CZECHY:
- Czesi nie są tak bardzo religijni jak Polacy. Ale w mojej rodzinie Święta Bożego Narodzenia zaczynają się od pierwszej niedzieli Adwentu. Robimy stroiki z sosny. Wkładamy w nie ozdobne świece. Każdej adwentowej niedzieli zapalamy jedną. Podczas Wigilii – świecą się wszystkie cztery. 24 grudnia nie jemy nic aż do kolacji, za wyjątkiem skromnego śniadania i chleba z solą. Rodziny odwiedzają się i obdarowują prezentami. Dekorujemy choinki, bawimy się w śniegu, jeździmy na nartach. Między godziną 16 a 17 rozpoczyna się wigilijna kolacja, która składa się zazwyczaj ze smażonego karpia, sałatki i pomidorów. U rodzin wierzących kolacja rozpoczyna się modlitwą, a domownicy dzielą się opłatkiem. Panuje żelazna zasada - nikt nie może odejść od stołu, żeby być zdrowym przez cały rok. Po kolacji kroimy jabłko. Jeśli pojawi się na nim „gwiazdka” – w nadchodzącym roku będzie wszystko w porządku. Jeśli pojawi się „krzyżyk” – można spodziewać się choroby. Później otwieramy cztery orzechy włoskie – symbole wiosny, lata, jesieni i zimy. Jeśli środek orzecha jest ładny i zdrowy to o tej porze roku będzie dopisywać nam szczęście. Na koniec każdy dostaje monetę i rybią łuskę, żeby w nadchodzącym roku nie mieć problemów z pieniędzmi. W końcu po dźwięku dzwoneczka, nadchodzi czas na prezenty, które przynosi – jak tłumaczymy dzieciom - mały Jezus. Cała rodzina siada wokół choinki i je domowe ciastka. Według tradycji powinno być ich 9, ale zazwyczaj jest ich dużo więcej. Obdarowujemy się prezentami i miło spędzamy czas. Później, jak co roku, w głównym programie telewizji jest nowa bajka, którą wspólnie oglądamy. 25 i 26 grudnia to dni świąteczne, podczas których wszyscy się odwiedzają i trzeba przyznać – dużo jedzą.

TIMEA FALMANN, WĘGRY:
- Istnieje wiele ludowych tradycji Świąt Bożego Narodzenia. Niektóre z nich wiążą się jeszcze z czasami pogańskimi. 13 grudnia w imieniny Łucji, wykonuje się magiczne zabiegi. Tego dnia zaczyna się przygotowanie „krzesła czarownicy” z naturalnego drewna. Ma być ono gotowe 24 grudnia. Jeśli ktoś stanie na tym krześle w kościele podczas pasterki to może rozpoznać obecne tam czarownice! Będą miały widoczne rogi… Według zwyczaju dni pomiędzy 13. a 25. grudnia wskazują na przyszłoroczną pogodę. Popularna świąteczna tradycja to „gra betlejemska”, która sprawdza wiedzę o narodzonym dzieciątku i jego życiu. Jeśli chodzi o świąteczną kolację to składa się ona zazwyczaj z ryb (głownie zupy rybnej), soczewicy, a także indyka, drożdżówki z orzechami i makiem. Podajemy również piernik.
Kellemes karácsonyt és boldog új évet! – Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku!

TEYMUR KARIMOW, AZERBEJDŻAN:
- W moim kraju nie ma Świąt Bożego Narodzenia. 93 proc. populacji w Azerbejdżanie to muzułmanie, 5 proc. to chrześcijanie, a reszta wyznawcy innych religii. Chrześcijanie w Azerbejdżanie obchodzą święta 7 stycznia, bo wtedy obchodzi święta rosyjski kościół prawosławny. Jeżeli mowa o tradycyjnym spędzaniu świąt to widać wiele różnic. Polacy gotują kolację składającą się z 12 potraw. W tradycji prawosławnej głównym daniem jest kaczka lub gęś w jabłkach. Jedno na pewno jest wspólne – są to święta rodzinne. Nie ważne w jakim kraju – to święto dla Ciebie i Twoich bliskich.

ILZE LOCIKA, ŁOTWA:
- Bardzo popularne są u nas ludowe tradycje. Przez miasto ciągnie się drewnianą belkę, do której ludzie wrzucają karteczki z wypisanymi nieszczęściami, jakie dotknęły ich w ciągu roku. Na końcu belka zostaje spalona, a tym samym, to co było dla nas nieprzyjemne - znika. Są pieśni, tańce i magiczne rytuały. W świąteczny wieczór ludzie zakładają maski niedźwiedzia, konia, kozy, żurawia bądź śmierci. Śpiewają i tańczą chodząc od domu do domu. A gospodarze przyjmują przebierańców, bo zgodnie z tradycją, przynoszą oni dla ogniska domowego błogosławieństwo i zapewniają urodzaj w nowym roku. Mamy specjalne menu na świąteczną kolację, które składa się między innymi z mięsa wieprzowego, kaszanki, grochów różnego rodzaju, kapusty, pierniczków. W sumie powinno być 12 dań. Bardzo istotna jest choinka. To w Rydze, stolicy Łotwy po raz pierwszy w 1510 roku udekorowano świąteczne drzewko. Łotewski naród z dumą opowiada o tym wydarzeniu. Pojawiły się nawet bilbordy „Ryga, Łotwa – dom pierwszej choinki”.

ADEMOLA OSHODI, NIGERIA:
- Boże Narodzenie to dla nas wielki dzień. Obchodzimy go nie tylko z przyjaciółmi i członkami rodziny, ale zapraszamy także biednych i mniej zamożnych ludzi. Zawsze idziemy do kościoła podziękować Bogu za otrzymane łaski. Później w domu obdarowujemy się prezentami. Spędzamy razem czas przy gotowaniu egzotycznych potraw. Wieczorem dzielimy się jedzeniem z ludźmi, których nie stać na przygotowanie posiłku. Niektórzy decydują się na spędzenie tego dnia z samotnymi osobami, na przykład w szpitalach. W takim dniu każdy powinien czuć się potrzebny i kochany. Boże Narodzenie stało się częścią nigeryjskiej kultury. To czas, kiedy spotykamy się z rodziną, znajomymi, których od dłuższego czasu nie widzieliśmy. Odbywa się kolorowy festiwal, sztuczne ognie rozświetlają niebo. Bawimy się całą noc. E ku odun, e ku iye'dun – Wesołych Świąt!


Źródło:  "Dobry Tygodnik Sądecki", Fot.: Archiwum DTS

Śmiertelne potrącenie pieszego. Tożsamość ofiary nieznana Honorowy obywatel z wyrokiem. Zarzuty dotyczyły m.in. łapówek