Dziś wspomnienie św. Szczepana – pierwszego męczennika

​Kościół katolicki drugiego dnia oktawy świąt Bożego Narodzenia wspomina św. Szczepana – pierwszego męczennika. Według raportu międzynarodowej organizacji Open Doors z 2025 r. prześladowanych z powodu wiary jest ponad 380 mln chrześcijan w 78 krajach. To o 15 mln więcej, niż rok wcześniej.

Drugiego dnia świąt Bożego Narodzenia nie ma obowiązku uczestniczenia we mszy św., ale zgodnie z tradycją w kościołach liturgie celebrowane są podobnie jak w każdą niedzielę. W związku z tym, że w tym roku przypada on w piątek, kiedy wiernych obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, większość biskupów w Polsce udzieliła na ten dzień dyspensy pod konkretnymi warunkami.

Kościół katolicki 26 grudnia wspomina św. Szczepana – jednego z siedmiu diakonów, których apostołowie wybrali do posługi ubogim. Za odważne głoszenie wiary w Chrystusa został on oskarżony przed żydowskim Sanhedrynem, że występuje przeciw „prawu i świątyni”, a następnie ukamienowany za miastem. Według Dziejów Apostolskich przy jego śmierci obecny był Szaweł, późniejszy Apostoł Narodów (św. Paweł). Według biblistów był to samosąd. Doszło do niego, bo w 36 r. Piłat został odwołany ze swojego stanowiska, a nowy namiestnik jeszcze nie przybył. Imię Szczepana włączono do kanonu rzymskiego.

Z dniem św. Szczepana łączy się w Polsce wiele zwyczajów.

Przetarg na obwodnicę. Jutro konferencja GDDKiA Wirtualna wystawa prac Maksymiliana Brożka

W drugi dzień świat Bożego Narodzenia obchodzono z życzeniami świątecznymi sąsiadów, dalszą rodzinę i znajomych. W czasie mszy św. rzucano w kościele zboże na pamiątkę kamienowania świętego. Wieczór 26 grudnia nazywano szczodrym, gdyż służba dworska składała panom życzenia i otrzymywała poczęstunek, a nawet prezenty. Po przyjęciu smarowano miodem pułap i rzucano ziarno. Jeśli zboże przylgnęło, była to dobra wróżba pomyślnych zbiorów.

W ikonografii św. Szczepan występuje jako młody diakon w białej tunice lub w bogato tkanej dalmatyce. Jego atrybutami są: księga Ewangelii, kamienie na księdze lub w jego rękach i gałązka palmowa. Jest on patronem diecezji wiedeńskiej; kamieniarzy, kucharzy i tkaczy.

Prześladowania na tle religijnym odnoszą się nie tylko do aktów przemocy fizycznej wobec osób wierzących. Zaliczają się do nich również sytuacje, w których utrudnia się wiernym kultywowanie praktyk religijnych poprzez np. uniemożliwienie budowania kościołów czy rejestrację organizacji. W niektórych krajach dochodzi do zakłócania nabożeństw, napaści na duchownych, profanacji obiektów kultu i symboli wiary. Są też przypadki, gdy chrześcijanie – wyłącznie z powodu swej wiary – tracą pracę.

Według raportu międzynarodowej organizacji Open Doors z 2025 r. z poważnymi prześladowaniami i z dyskryminacją za wyznawanie Jezusa Chrystusa zmaga się ponad 380 mln chrześcijan w 78 krajach. To o 15 mln więcej niż rok wcześniej.

Na pierwszym miejscu w „Światowym indeksie prześladowań” (ŚIP) znalazła się Korea Północna, a w pierwszej dziesiątce państw są kolejno: Somalia, Libia, Erytrea, Jemen, Nigeria, Pakistan, Sudan, Iran i Afganistan. Indie znalazły się na 11. miejscu, podobnie jak rok wcześniej, a Chiny na 15. miejscu, podczas gdy rok wcześniej były na 19.

Według Open Doors „w Korei Północnej chrzty mogą odbywać się wyłącznie w najściślejszej tajemnicy; za udział w ceremonii grozi uczestnikom kara więzienia lub egzekucja. Chrześcijanie dzielą się wiarą z własnymi dziećmi, opowiadając historie biblijne pod postacią baśni”.

Z tegorocznego raportu wynika, że podobnie jak w latach poprzednich większość morderstw na chrześcijanach popełniono w krajach Afryki Subsaharyjskiej. W stosunku do poprzedniego roku pogorszyła się sytuacja chrześcijan w Sudanie o 3 punkty w rankingu ŚIP. Wzrosła liczba zabitych i napastowanych seksualnie chrześcijan oraz zwiększyła się liczba zaatakowanych chrześcijańskich domów i firm. Do połowy 2024 r. ponad 7,7 mln ludzi zostało wewnętrznie przesiedlonych, co stanowi największy kryzys tego typu na świecie. Chrześcijanie stają się ofiarami nie tylko z powodu swojej wiary, ale także afrykańskiej tożsamości etnicznej. Wzrost aktów przemocy spowodował awans Sudanu na 5. miejsce w rankingu.

Jednym z najbardziej niebezpiecznych dla chrześcijan miejsc na świecie jest Nigeria. „Antychrześcijańska przemoc, według metodologii ŚIP, osiągnęła tam maksymalne wartości, co umocniło jej 7. miejsce w rankingu. Sytuacja w kraju pozostaje krytyczna, a wrogość wobec chrześcijan jest na bardzo wysokim poziomie” – wskazano w raporcie.

Open Doors jest międzywyznaniową organizacją chrześcijańską, która od 1955 r. monitoruje prześladowanie chrześcijan w 60 krajach na świecie i podejmuje działania mające wesprzeć wierzących w Chrystusa. W tym celu podejmuje m.in. szkolenia liderów chrześcijańskich, dostarcza Biblię i literaturę chrześcijańską, udziela wsparcia psychologicznego ofiarom prześladowań i informuje opinię publiczną o przypadkach łamania wolności religijnej.

Magdalena Gronek (PAP)