"Wrogojaciel" - wróg ze szkolnej ławki
W kręgu prześladowania rówieśniczego zidentyfikowano nową rolę - „wrogojaciela”. Wyodrębnili ją naukowcy z Uniwersytetu SWPS w Katowicach. "Wrogojaciel" to osoba, która okazuje aprobatę dla działań agresora poprzez np. przezywanie ofiary, ale jednocześnie jest lub była z nią w relacji przyjacielskiej.
Badania prowadzone przez prof. Marię Deptułę w latach 2001–2006 wykazały, że w klasach I-VI między 15,5 a 29,8 proc. uczniów było szykanowanych przez kolegów. Według Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) 20 proc. dzieci w polskich szkołach było zaangażowanych w częste akty prześladowania, w tym 10 proc. jako agresorzy, 8 proc. jako ofiary, a 2 proc. – jako ofiary i agresorzy.
Sytuacje prześladowania, wykluczenia i agresji szkolnej nie dotyczą jednak jedynie ofiary i agresora. Agresor nigdy nie działa przecież sam.
Dr Małgorzata Wójcik, psycholog z Uniwersytetu SWPS w Katowicach i Wojciech Flak, student tej uczelni przypominają, że szwedzki naukowiec Dan Olweus opracował krąg prześladowania rówieśniczego, wskazując i opisując role przyjmowane przez dzieci.
Zobacz również:Agresorzy, którzy rozpoczynają i biorą aktywny udział w działaniach prześladowczych, mają swoich "asystentów", którzy czynnie uczestniczą w działaniach agresora. "Asystenci" nigdy jednak takich działań nie planują i nie inicjują.
Kolejną grupą są "aktywni kibice", którzy czynnie okazują aprobatę agresorowi śmiejąc się, dogadując czy przezywając ofiarę. Liczą przy tym na zyski społeczne w postaci uznania popularnego prześladowcy. Natomiast "bierni kibice", przyglądają się okazując poparcie samą tylko obecnością. Grupą najmniej uczestniczącą w kręgu prześladowania rówieśniczego są "niezaangażowani świadkowie" aktywnie unikający sytuacji przemocowych odwracając się lub wychodząc. "Potencjalni obrońcy" mają ochotę stanąć w obronie ofiary, ale z różnych względów tego nie robią. Natomiast "obrońcy" - najrzadziej występująca grupa - interweniują sprzeciwiając się agresorowi i aktywnie bronią ofiary.
W badaniach przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu SWPS, polegających na wywiadach indywidualnych z osobami dorosłymi, które miały doświadczenie przemocy rówieśniczej przez przynajmniej rok, na którymkolwiek etapie edukacji, zidentyfikowano jeszcze jedną grupę - informuje Uniwersytet SWPS. To "wrogojaciele" - uczniowie, którzy okazują aprobatę dla działań agresora poprzez np. przezywanie ofiary, ale jednocześnie są z nią lub byli w relacji przyjacielskiej.
W kręgu prześladowania rówieśniczego istnieją dwa rodzaje "wrogojaciół". Pierwsi, którzy przez pewien czas byli przyjaciółmi ofiary i zaczęli opowiadać się po stronie prześladowcy, aktywnie bądź biernie uczestnicząc w procesie prześladowania. Natomiast drugi rodzaj to uczniowie, którzy na bieżąco zmieniają przymierze. "+Wrogojaciel+ po szkole, w innej grupie rówieśniczej, jest kolegą ofiary, chętnie z nią rozmawia, odwiedza w domu. Natomiast w klasie staje się asystentem agresora, kibicem lub świadkiem" – wyjaśnia dr Wójcik.
Pokazują to przykładowe wypowiedzi respondentów: „Po szkole przychodziły do mnie, bawiły się, były bardzo miłe. Natomiast w klasie było zupełnie inaczej, tak jakby były przeciwko mnie. Udawały, że się za mną nie kolegują”. Lub inny przykład: „Moi koledzy… niby koledzy, działali na takiej zasadzie, że gdy byłem z nimi sam, jego (agresora) nie było, to dało się z nimi porozmawiać, pograć w piłkę. Ale gdy tylko pojawiał się ktoś inny z klasy, to zaczynali mnie wyzywać tak, żeby się popisać, żeby wyjść na fajnych i śmiesznych”.
W pierwszej części badania - we wrześniu 2017 r. - przeprowadzono 260 ankiet w szkołach średnich. Natomiast w drugiej części - w maju 2018 roku - przeprowadzono badania jakościowe: 16 wywiadów pogłębionych z osobami dorosłymi, które miały doświadczenie przemocy rówieśniczej.
(Źródło: PAP - Nauka w Polsce)
Może Cię zaciekawić
Rozmowa z nową kurator oświaty w Małopolsce
Kurator jest też w trakcie powołania mediatora dla placówek oświatowych, który będzie rozwiązywać konflikty. Odwołała poprzedniego rzecznika...
Czytaj więcejRaport: sztuczna inteligencja może przynieść polskiej gospodarce 90 mld dol. rocznie
Z opracowania "Wired for AI" wynika, że sztuczna inteligencja może być wykorzystana w wielu zawodach, nie tylko tych, które mają bezpośredni zwi...
Czytaj więcejOrły 2024 - "Zielona granica" Agnieszki Holland najlepszym filmem
26. gala wręczenia Polskich Nagród Filmowych Orły 2024 odbyła się w Teatrze Polskim im. Arnolda Szyfmana w Warszawie. Nagroda za najlepszy film t...
Czytaj więcejSynoptyczna prognoza pogody na kolejny tydzień
Wtorek, 5 marca: Prognozy na noc z poniedziałku na wtorek zapowiadają deszcz. Zachmurzenie utrzyma się przez cały dzień. Temperat...
Czytaj więcejSport
Większość nie wypełnia zaleceń odnośnie aktywności fizycznej
Na jego podstawie można stwierdzić, że ćwiczą przede wszystkim ludzie młodzi, z przewagą mężczyzn, osoby pracujące, z miast powyżej 200 tys...
Czytaj więcejDwunasty zawodnik – wspólny apel wojewody małopolskiego i klubów piłkarskich
Wspólny apel podpisali: wojewoda małopolski Łukasz Kmita, prezes Naczelnej Rady Lekarskiej prof. Andrzej Matyja oraz wiceprezes Wisły Kraków SA M...
Czytaj więcejZmarł Andrzej Dorula, legenda Sandecji, grał też w LKS Jodłownik
W Jodłownik grał w latach 2002-2004. W sezonie 2002/2003 wywalczył wraz zespołem awans do ligi okręgowej. Wcześniej przez wiele lat był liderem...
Czytaj więcejStoki, trasy i wyciągi narciarskie dostępne tylko w ramach sportu zawodowego
W nocy z poniedziałku na wtorek w Dzienniku Ustaw opublikowano rozporządzenie rządu ws. ustanowienia ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z ...
Czytaj więcejPozostałe
Ograniczenie prac domowych - pojawią się prace pisemne i praktyczno-techniczne
Wtorkowe, prawie czterogodzinne posiedzenie sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, zwołane na wniosek grupy posłów Prawa i Sprawiedliwośc...
Czytaj więcejSzkoła bez ocen? Rozmowa o reformie edukacji
Czy dzięki likwidacji zadań domowych dzieci będą mądrzejsze? Mądrość to kategoria, którą trudno definiować poziomem wiedzy, a raczej poz...
Czytaj więcejWiększość Polaków przeciw likwidacji prac domowych
Ankietowani w sondażu usłyszeli pytanie: "Minister edukacji Barbara Nowacka zapowiedziała, że od kwietnia uczniowie klas 1-3 nie będą mieć zada...
Czytaj więcejBez prac domowych. Religia bez wliczania do średniej
W projekcie znalazły się też zapisy, zgodnie z którymi oceny roczne lub końcowe z religii i etyki nie będą wliczane do średniej ocen. Chodzi ...
Czytaj więcej
Komentarze (3)
....a czy nie ma słowa już w języku polskim.....?
.....no ale badania ...pensje..i sympozja ..konferencje ..i cała otoczka ...pracy naukowe ..by gdzieś prysł....
...wrogojaciel ...a gdzie wrogojacielka....?...pewnym kręgom się to zapewne nie spodoba...