Co zapobiega nawrotom trudnych wspomnień? Nowe wyniki badań

Sen zapobiega niechcianym nawrotom trudnych wspomnień - wynika z nowego badania. Niedobory snu mogą przyczyniać się do konkretnych zaburzeń pracy mózgu sprzyjających utrzymywaniu niechcianych myśli i śladów pamięciowych.

Jak przypominają naukowcy z University of East Anglia, problemy ze snem odgrywają kluczową rolę w powstaniu różnych zaburzeń zdrowia mózgu.

Jednak stojące za tym mechanizmy pozostają w dużej mierze niezrozumiane.

Nowe badanie opublikowane w czasopiśmie „Proceedings of the National Academy of Science” (https://doi.org/10.1073/pnas.2400743122) dostarcza nowych informacji na temat mechanizmów, które mogą odpowiadać za związek między snem a zdrowiem psychicznym.

Mężczyzna przysypany ziemią podczas prac w wykopie Miasto zaprasza przedsiębiorców na spotkanie ws. karty mieszkańca

Wyniki badań, zdaniem badaczy, mogą przyczynić się do opracowania nowych metod leczenia i zapobiegania problemom psychicznym, takim jak depresja czy stany lękowe.

Zastosowana w eksperymencie technika funkcjonalnego obrazowanie mózgu pokazała, że deficyty w kontroli pamięci po niedoborze snu są związane z trudnościami w aktywacji obszarów wspierających hamowanie przywoływania wspomnień oraz że nocna regeneracja tych obszarów mózgu wymaga fazy REM.

„Wspomnienia nieprzyjemnych doświadczeń mogą wtargnąć do świadomości, często w odpowiedzi na różne bodźce. Podczas gdy dla większości ludzi takie natrętne wspomnienia są sporadyczne i chwilowe, u osób cierpiących na zaburzenia psychiczne, takie jak depresja, lęk czy zespół stresu pourazowego, mogą być one nawracające, żywe i niepokojące” – tłumaczy autor badania, dr Marcus Harrington.

„Biorąc pod uwagę, że wspomnienia odgrywają kluczową rolę w naszej emocjonalnej percepcji świata zewnętrznego, trudności w kontroli pamięci mogą w dużej mierze wyjaśniać związek między utratą snu i zaburzeniami emocjonalnymi. Lepsze zrozumienie mechanizmów prowadzących do pojawienia się natrętnych wspomnień jest kluczowe dla poprawy dobrostanu emocjonalnego i zmniejszenia globalnego obciążenia chorobami psychicznymi” – dodaje ekspert.

Naukowcy wyciągnęli przedstawione powyżej wnioski na podstawie wyników eksperymentu, w którym 85 dorosłych ochotników starało się tłumić niechciane wspomnienia podczas badania mózgu techniką MRI.

Połowa osób dobrze przespała całą noc przed doświadczeniem, a druga połowa nie spała w tym czasie wcale.

Podczas tłumienia wspomnień, wypoczęci uczestnicy wykazywali większą aktywność w prawej grzbietowo-bocznej korze przedczołowej - obszarze mózgu odpowiedzialnym za kontrolę myśli, działań i emocji - w porównaniu do osób, które nie spały przez całą noc.

U wypoczętych uczestników można było również zauważyć zmniejszoną aktywność hipokampa – obszaru zaangażowanego w przywoływanie wspomnień.

Ponadto, jeśli chodzi o uczestników, którzy spali w laboratorium, ci, którzy spędzili więcej czasu w fazie snu REM, lepiej aktywowali prawą grzbietowo-boczną korę przedczołową.

Wskazuje to na rolę snu REM w przywracaniu mechanizmów kontrolnych kory przedczołowej, które są kluczowe dla zapobiegania przedostawaniu się niechcianych wspomnień do świadomości.

„Łącznie, nasze wyniki podkreślają kluczową rolę snu w utrzymywaniu kontroli zarówno nad wspomnieniami, jak i bieżących myśli” – podkreśla dr Harrington. (PAP)