Nadciśnienie a COVID-19 - inhibitory ACE mogą łagodzić przebieg

Wzmożona odpowiedź immunologiczna pogarsza przebieg COVID-19 u pacjentów z nadciśnieniem, jednak stosowane w leczeniu nadciśnienia leki z grupy inhibitirów ACE nie tylko obniżają ciśnienie tętnicze, ale także przeciwdziałają nadmiernej aktywacji układu odpornościowego – informuje “Nature Biotechnology”.

Ponad miliard ludzi na całym świecie cierpi na nadciśnienie. Spośród ponad 75 milionów, którzy do tej pory zostali zakażeni wirusem SARS-CoV-2, ponad 16 milionów również ma nadciśnienie. COVID-19 częściej ma w ich przypadku cięższy przebieg, a ryzyko zgonu jest wyższe.

Wcześniej nie było jasne, w jakim stopniu podczas zakażenia SARS-CoV-2 można kontynuować leczenie lekami obniżającymi ciśnienie - lekarze nie wiedzieli czy jest bardziej prawdopodobne, że przyniosą one korzyść, czy zaszkodzą pacjentom. Chodzi o to, że leki przeciwko nadciśnieniu zakłócają dokładnie ten sam mechanizm regulacyjny, którego używa koronawirus SARS-CoV-2, aby dostać się do komórki gospodarza i spowodować COVID-19.

Profesor Ulf Landmesser jest dyrektorem medycznym CharitéCenter 11 for Cardiovascular Diseases, dyrektorem oddziału kardiologii i profesorem kardiologii Berlin Institute of Health (BIH). Wcześnie zauważył, że pacjenci z nadciśnieniem lub chorobami układu krążenia często doświadczali szczególnie ciężkiego przebiegu COVID-19.

„Wirus wykorzystuje receptor ACE2 jako bramę wejściową do komórek, a na tworzenie tego receptora może mieć wpływ podawanie leków przeciwnadciśnieniowych - wyjaśnia Landmesser. - Dlatego początkowo obawialiśmy się, że pacjenci otrzymujący inhibitory ACE lub blokery receptora angiotensyny mogą mieć więcej receptorów ACE2 na powierzchni komórek, a tym samym łatwiej ulegać zakażeniu”.

Aby się dowiedzieć, jak jest naprawdę, naukowcy badali poszczególne komórki układu oddechowego pacjentów z COVID-19, którzy przyjmowali leki na nadciśnienie. Wbrew wcześniejszym obawom, leki nie wydawały się powodować powstawania większej liczby receptorów na komórkach, które to dodatkowe receptory teoretycznie mogłyby ułatwić wirusowi wnikanie do komórek i powodować ostrzejszy przebieg COVID-19.

Wręcz przeciwnie, pacjenci z chorobami układu sercowo-naczyniowego przyjmujący inhibitory ACE w rzeczywistości wykazywali mniejsze ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19. Ryzyko to było niemal takie samo jak w przypadku osób bez problemów sercowo-naczyniowych.

Ciężki przebieg COVID-19 jest związany z nadmiernym pobudzeniem układu odpornościowego. Krew pacjentów z nadciśnieniem tętniczym zwykle wykazuje podwyższony poziom czynników związanych z zapaleniem, co może być śmiertelne w przypadku zakażenia SARS-CoV-2.

Aby zbadać odpowiedź immunologiczną pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i COVID-19, naukowcy zastosowali metody sekwencjonowania pojedynczych komórek. „Przeanalizowaliśmy łącznie 114 761 komórek z jamy nosowo-gardłowej 32 pacjentów z COVID-19 i 16 niezakażonych z grupy kontrolnej, przy czym obie grupy obejmowały pacjentów sercowo-naczyniowych oraz osoby bez problemów sercowo-naczyniowych” - wyjaśniła dr Saskia Trump, liderka grupy badawczej w laboratorium Iriny Lehmann, która jest profesorem BIH ds. epigenetyki środowiskowej i badań płuc. Jak się okazało, komórki odpornościowe pacjentów z chorobami układu krążenia wykazywały silną wstępną aktywację jeszcze przed zakażeniem SARS-CoV-2. Po kontakcie z wirusem u tych pacjentów wyższe było prawdopodobieństwo wystąpienia zwiększonej odpowiedzi immunologicznej, a co za tym idzie - ciężkiego przebiegu COVID-19.

Dalsze badania pokazały również, że leczenie inhibitorami ACE (choć nie blokerami receptora angiotensyny) może zapobiec tej zwiększonej odpowiedzi immunologicznej po zakażeniu koronawirusem. Inhibitory ACE mogą zatem zmniejszyć ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19 u pacjentów z nadciśnieniem.

Co więcej, naukowcy odkryli, że leki przeciwko nadciśnieniu mogą również wpływać na to, jak szybko układ odpornościowy jest w stanie zmniejszyć stężenie wirusa w organizmie.

„Tutaj zaobserwowaliśmy wyraźną różnicę między różnymi formami leczenia wysokiego ciśnienia krwi - zauważa Roland Eils, dyrektor BiH Digital Health Center. - U pacjentów leczonych blokerami receptora angiotensyny II redukcja wiremii była znacznie opóźniona, co również mogło przyczynić się do cięższego przebiegu COVID-19. Nie zaobserwowaliśmy tego opóźnienia u pacjentów, którzy otrzymywali inhibitory ACE w leczeniu ich nadciśnienia”.

Nad tym dużym badaniem pracowało w zawrotnym tempie ponad 40 naukowców - ekspertów z dziedziny kardiologii, immunologii, wirusologii, medycyny płucnej, intensywnej terapii i informatyki.

Dzięki badaniu zespoły z BIH, Charité i współpracujących instytucji w Lipsku i Heidelbergu mogą uspokoić zarówno pacjentów, jak i leczących ich lekarzy: „Nasze badanie nie dostarcza dowodów na to, że leczenie lekami przeciwnadciśnieniowymi zwiększa ryzyko zakażenia nowym koronawirusem - podsumowuje wyniki Ulf Landmesser. - Jednak leczenie nadciśnienia za pomocą inhibitorów ACE może być bardziej korzystne dla pacjentów cierpiących na COVID-19, niż leczenie blokerami receptora angiotensyny II - jest to hipoteza, która jest obecnie dalej badana”. 

(PAP)