Z cmentarza zniknął nagrobek "kapłana niezłomnego" - kapelana AK i twórcy WiN

W Czerwieńsku jego imię nosi jedna z ulic, władze tego miasta przyznały mu także honorowe obywatelstwo, a w miejscowym kościele znajduje się upamiętniająca go tablica. W latach 60. parafianie ze Szczecina ufundowali miejsce jego spoczynku na limanowskim cmentarzu. Grób ks. Ignacego Zonia - „kapłana niezłomnego”, harcerza, kapelana Armii Krajowej i twórcy podziemnej organizacji antykomunistycznej WiN, w minionym tygodniu został zlikwidowany.

Na terenie limanowskiego cmentarza parafialnego zdemontowany został nagrobek ks. Ignacego Zonia. Z naszych ustaleń wynika, że miejsce na cmentarzu, po upływie czasu na jaki zostało opłacone przez społeczność parafii w Szczecinie gdzie w ostatnich latach życia posługiwał ks. Zoń, zostało wykupione na kolejne lata przez osobę z rodziny kapłana.

O sprawie został powiadomiony m.in. Instytut Pamięci Narodowej. Początkowo próbowano uzyskać zgodę na ekshumację ciała ks. Zonia, by mogło ono spocząć w innym miejscu, a dokładnie w obszarze kwatery wojennej limanowskiego cmentarza. Procedury okazały się jednak nie do pokonania w krótkim czasie, na jaki – w odpowiedzi na prośbę lokalnych historyków – osoba która wykupiła miejsce zgodziła się wstrzymać prace.

Ostatecznie w miejscu dotychczasowego grobu kapłana powstaje nowy nagrobek, na którym będzie się znajdowała informacja o miejscu spoczynku ks. Ignacego Zonia wraz z datami jego narodzin i śmierci. Nad jego trumną wylana zostanie betonowa płyta, by kiedyś można było złożyć w grobie kolejne szczątki.

Narada roczna w limanowskiej PSP Pół wieku miłości (ZDJĘCIA)

Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że w porozumieniu z nowym właścicielem miejsca na cmentarzu, krakowski IPN zamierza zamontować na gotowej płycie nagrobka tablicę z najważniejszymi informacjami o dokonaniach ks. Ignacego Zonia.

Wielu naszych rozmówców było oburzonych faktem, że przez kilkadziesiąt lat komunizmu miejsca spoczynku ks. Ignacego Zonia, mimo jego partyzanckiej i antykomunistycznej przeszłości, nikt nie niepokoił, natomiast jego nagrobek zniknął z limanowskiego cmentarza teraz – w roku stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości.

Ignacy Zoń ps. Góral, dziś nazywany kapłanem niezłomnym, przyszedł na świat w lipcu 1915 roku w Starej Wsi. Wychowywał się w wielodzietnej rodzinie, w młodzieńczych latach uczęszczał do szkoły w Limanowej i zaangażował się w harcerstwo.

W czasie wojny, w 1940 roku, przyjął święcenia kapłańskie. W limanowskiej bazylice odprawił swoją prymicyjną mszę świętą i rozpoczął posługę duszpasterską w kolejnych parafiach. Wstąpił do ruchu oporu, przyjmując pseudonim „Góral” i został kapelanem 3 Zgrupowania Armii Krajowej. Po rozbiciu jego oddziału w 1944 roku, do końca wojny ukrywał się na Limanowszczyźnie.

Po latach latach niemieckiej okupacji, nie mogąc pogodzić się z nową sytuacją polityczną kraju, ks. Zoń na terenie powiatu limanowskiego utworzył podziemną organizację Wolność i Niezawisłość, pełniąc w niej funkcję kapelana i werbując nowych członków. Siatka zbierała informacje o rozmieszczeniu i działalności organów Milicji Obywatelskiej i Urzędu Bezpieczeństwa, a także o działalności sądu oraz partii politycznych. Zwerbowani przez ks. Zonia ludzie podsłuchiwali rozmowy telefoniczne funkcjonariuszy UB i przechwytywali ich korespondencję, a uzyskane informacje przekazywali w formie raportów na wyższe szczeble antykomunistycznego podziemia.

Organizacja została rozpracowana przez UB. Lista osób, które w związku z działalnością WiN na Limanowszczyźnie miały zostać aresztowane, liczyła 23 pozycje. Na pierwszej pozycji widniało nazwisko ks. Ignacego Zonia. Po licznych aresztowaniach, ks. Ignacy Zoń ponownie został zmuszony do ukrywania się.

Pochodzący z Limanowszczyzny kapłan został pierwszym proboszczem parafii w Czerwieńsku w diecezji gorzowskiej, gdzie po poświęceniu nowego kościoła zajął się organizowaniem od podstaw życia religijnego. W 1953 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy UB za działalność w organizacji podziemnej. Po śledztwie, podczas którego był torturowany, został skazany przez sąd na 8 lat więzienia. W celi zachorował na gruźlicę. Wkrótce jego zdrowie pogorszyło się do tego stopnia, że w ciężkim stanie został umieszczony w więziennym szpitalu. Po trwającym ponad dwa i pół roku pobycie w więzieniu został zwolniony z dalszego odbywania kary i powrócił w rodzinne strony.

Po kilku miesiącach znów pojechał na Ziemie Zachodnie. W Szczecinie został kapłanem w parafii pw. św. Jana Chrzciciela. Pracował m.in. jako katecheta w szkołach średnich i wychowawca młodzieży, pełnił również funkcję opiekuna katedralnego chóru. Nigdy jednak nie wrócił do pełni sił. Zmarł 2 maja 1967 roku w Szczecinie po długiej i ciężkiej chorobie w wieku 52 lat. Po uroczystościach pogrzebowych w kościele pw. św. Jana Chrzciciela, jego ciało zostało pochowane w Limanowej. W pogrzebie uczestniczyła liczna grupa wiernych ze Szczecina, która ufundowała miejsce spoczynku dla kapłana na parafialnym cmentarzu.

Uchwałą Rady Miejskiej w Czerwieńsku w czerwcu 2014 jednej z ulic tego miasta nadano imię Ks. Ignacego Zonia. Kilka miesięcy później w kościele parafialnym w Czerwieńsku odbyła się uroczysta msza św. w intencji ks. Ignacego Zonia, w trakcie której dokonano uroczystego odsłonięcia upamiętniającej go tablicy. Równocześnie kapłan z Limanowszczyzny otrzymał pośmiertnie tytuł Honorowego Obywatela Gminy i Miasta Czerwieńsk. Jego postać jest upamiętniana także w rodzinnej miejscowości – w szkole w Starej Wsi organizowane są uroczyste akademie poświęcone ks. Ignacemu Zoniowi, który dzieciom i młodzieży przedstawiany jest za wzór godny naśladowania.